Nghệ sĩ lão thành Ba Xây từ trần

Nghệ sĩ lão thành Ba Xây, tên thật là Tất An, sinh năm 1920 tại Hồng Kông, đã từ trần lúc 9 giờ ngày 20-8 vì già yếu, hưởng thọ 90 tuổiLễ nhập quan được cử hành lúc 14 giờ cùng ngày. Lễ viếng từ 7 giờ ngày 21-8, tại 109/40 Lê Quốc Hưng, phường 12, quận 4 - TPHCM. Lễ động quan tiến hành lúc 7 giờ ngày 23-8, sau đó đưa đi hỏa thiêu tại Đa Phước, Bình Chánh - TPHCM.

Năm 10 tuổi, ông Ba Xây theo cha mẹ sang VN sinh sống. Dù là người Hoa nhưng ông đam mê đờn ca và học hát tiếng Việt, sau đó theo học lục huyền cầm. Năm 1938, ông mở lò dạy ca cổ và 10 năm sau được mời đờn cho danh ca Năm Nghĩa (cha của danh hài Bảo Quốc).

Ông được mời đờn để thu dĩa bài ca cổ Đêm đông - hãng Asia năm 1946. Đến năm 1952, ông lên sân khấu đóng vai kép. Sự nghiệp nghệ thuật của ông gắn liền với đoàn cải lương Thanh Minh - Thanh Nga và đoàn kịch nói Kim Cương.

Những vai diễn để đời của ông được công chúng nhớ nhiều là: Giã Lộ tướng quân (Bên cầu dệt lụa), cụ Đô Trinh (Tiếng trống Mê Linh), cụ Phán (Đêm sấm sét), ông Đệ (Tấm lòng của biển)... Trong gia đình ông có hai người con theo nghề sân khấu là đạo diễn Tất My Loan và Tất My Ly.

T.Hiệp - NLD

Nhưng giữa lúc sa cơ người còn dặn dò Đông Bảng, gấp rút trở về truyền lịnh xuất binh, chúng tôi cố vượt vòng dây giữa làn bão đạn mưa tên, từng giọt máu rơi đều trên cỏ úa, tai còn văng vẳng những lời nhắn nhủ của Thi Tướng Quân, ôi tiếng người thét lên át cả tiếng quân reo, giữa gươm giáo vang lên lời khẳng khái:
Xin ai gát lại tình riêng
Phất cờ nương tử tiếng quân giệt thù!

vẫn nhớ hoài câu vọng cổ của cụ Đô Trinh...
một nén hương lòng.

Vô cùng thương tiếc Nghệ sĩ lão thành Ba Xây - Khán giả sẽ không bao giờ quên được cụ Đô Trinh

Ông Ba Xây còn có người con lớn tên là Tất My Long hiện làm việc ở Nhà hát Hòa Bình quận 10. Thời thập niên 90, ông có tham gia đóng phim truyền hình Tiếng Đàn Kìm (tức phim Chuyện Ngã Bảy) của đạo diễn NSƯT Trần Mỹ Hà làm cho TFS, trong phim ông vào vai ông già chơi đàn kìm.

Thành thật chia buồn cùng các anh Tất My Long, Tất My Loan, Tất My Ly, cùng Tất An Xuân Dung & Tất An Đông Nghi!.

[align=center]
Nghệ sĩ Lảo thành Ba Xây (thứ nhất từ trái)



Vô Cùng Tiếc Thương
[/align]

Thành kính phân ưu cùn gia đình cố nghệ sĩ Ba Xây.
Cầu nguyệ hương hồn Bác sớm siêu thăng tịnh độ.

Nhớ tiếng trống cụ Ba Xây

Tôi là kẻ hậu sinh, chỉ biết nghệ sĩ Ba Xây qua hai vai diễn là Giã Lộ tướng quân (vở Bên cầu dệt lụa) và cụ Đô Trinh (vở Tiếng trống Mê Linh) đều của đoàn Thanh Minh - Thanh Nga.

Năm ấy, tôi khoảng 16, 17 tuổi, còn ở quê nhà Đồng Tháp. Cái xóm nhỏ của tôi phải đi qua mấy cây cầu khỉ, điện kéo vô tới nơi thì đã yếu xìu, bóng đèn mờ mờ ảo ảo. Cả xóm chỉ hai căn nhà có được cái tivi đen trắng, cho nên mỗi tối thứ bảy, chủ nhật thì ôi thôi vui như ngày hội.

Những năm ấy, vở Tiếng trống Mê Linh và Bên cầu dệt lụa hầu như cứ được phát đi phát lại suốt mà mọi người vẫn xem không chán. Có một kỷ niệm, một lần nọ khi cụ Đô Trinh vừa nổi trống tiến công Luy Lâu thành thì bỗng điện tắt cái phựt. Bà ngoại tôi buột miệng: “Trời ơi, đánh trống mạnh quá mà điện hổng đứt sao được!”. Bọn trẻ chúng tôi cười ngất: “Ngoại ơi, tại cái cầu chì yếu rồi, chứ không phải tại đánh trống đâu!”. Bà ngoại tôi không chịu, khăng khăng đổ lỗi cho ông già đánh trống là nghệ sĩ Ba Xây. Lần sau, tuồng hát tới đúng đoạn ấy, bà kêu tắt tivi đi kẻo lại đứt nữa. Cụ Đô Trinh - Ba Xây mà biết chuyện này chắc cười không đánh trống nổi!

Thế là tôi càng ấn tượng với nghệ sĩ Ba Xây nhiều hơn. Phải nói là ông cực kỳ đẹp lão. Tôi nhớ gương mặt ông râu tóc bạc phơ nhưng rắn rỏi, cương nghị. Giọng ông trầm, vững chãi như chính tiếng trống hào hùng của ông.

Nếu trong âm nhạc nói rằng người sao thì tiếng đàn như vậy, thì chắc cũng có thể nói người thế nào tiếng trống phát ra như thế ấy. Đừng nghĩ đánh trống chỉ đơn thuần lấy dùi gõ vào lớp da lớp gỗ rồi tự nó nghe hay. Phải có nội lực của người đánh, có nỗi lòng, tâm cảm của kẻ cầm dùi. Những điều ấy sau này tôi mới hiểu ra, chứ ngày xưa chỉ nghe tiếng trống của ông Ba Xây thôi tự nhiên cả người mình rúng động, bật lên một điều gì đó vô ngôn vô ngữ.

Ông không hát nhiều, lời thoại cũng ít, nhưng đã dồn hết tư chất nghệ sĩ của mình vào tiếng trống thiêng liêng. Có lẽ ông phục hiện ít nhiều hùng khí cha ông xưa khi bước chân ra trận. Để rồi sau này, khi lớn lên, có dịp ra Bình Định nghe tiếng trống của người cháu gái 9 đời của một lão tướng Tây Sơn, tôi lại rúng động một lần nữa trước hùng khí dân tộc. Từ tiếng trống cụ Đô Trinh của thời niên thiếu tới tiếng trống Bình Định Tây Sơn là một quãng đường gần 20 năm. Tôi cảm ơn nghệ sĩ Ba Xây đã gieo mầm cho một trái tim...

Thanh Niên

Thành Kính Phân Ưu

Thành Kính Phân Ưu Nguyện cầu hương hồn của NS Lão Thành Ba Xây sớm được siêu thoát

Xin chia buồn cùng gia đình NS Lão Thành Ba Xây

Xin chia buon cung than quyen.

Ông Ba Xây còn có người con lớn tên là Tất My Long hiện làm việc ở Nhà hát Hòa Bình quận 10. Thời thập niên 90, ông có tham gia đóng phim truyền hình Tiếng Đàn Kìm (tức phim Chuyện Ngã Bảy) của đạo diễn NSƯT Trần Mỹ Hà làm cho TFS, trong phim ông vào vai ông già chơi đàn kìm.

Thành thật chia buồn cùng các anh Tất My Long, Tất My Loan, Tất My Ly, cùng Tất An Xuân Dung & Tất An Đông Nghi!.

cảm ơn thông tin của THHT, tôi có nghe danh ông Ba Xây mà thực tình ko biết gì về sự nghiệp của ông cũng như ông ca ra sao diễn ra sao, có vị nào còn lưu trữ hình và audio video về ông xin được hân hạnh chia xẻ

Ông chỉ thấy trong Bên Cầu Dệt Lụa và TT Mê Linh thôi